Belediyeler ve il özel idarelerine, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden pay verilmesini öngören kanun teklifi, TBMM`de kabul edildi.

Yeni yasa ile birlikte belediyelerin gelirleri yüzde 40`ın üzerinde artırıldı. Buna göre belediyeler adına aylık olarak ayrılacak olan tutardan yapılacak kesintiler artık bundan böyle ayrılan tutarın yüzde 40`ını aşamayacak.

Daha önce sadece nüfus sayısı esasına göre yapılan paylaştırma ise başka kriterler de dikkate alınarak uygulanacak. 1 Temmuz 2008 itibariyle yürürlüğe giren yeni düzenleme kapsamında durumu kötü olan belediyelerin hesaplarına şimdiden para aktarılmaya başlandı bile.

BELEDİYELER İHYA OLACAK

Mart ayında yapılan bir düzenleme, nüfusu 2000`nin altına olan belediyelerin köy yapılması ile yerel yönetimlerin gelirlerinde azalma yaşanacağı tartışmalarının aksine yeni düzenleme ile belediyelerin gelirlerinde çok bariz bir artış kaydedilecek. Örneğin yeni yasadan sonra 2007 yılına göre ortalama yüzde 44 oranında bir artış bekleniyor belediyelerin gelirlerinde. Bir başka ifade ile geçen yıl 18 milyar civarında olan belediyelerin payı 1 temmuzdan itibaren tam 34 milyar 547 milyon YTL`ye yükselmiş olacak.

Önceki yıllarda nüfus sayısına göre ayrılan paylar yeni dönemde nüfus kriterinin yanı belediyenin bulunduğu ilin yüzölçümü, gelişmişlik seviyesi, kırsal alan nüfusu, köy sayısı da gibi unsurlar da rol etkili olacak. Pay dağılımda nüfus kriteri yüzde 50, ilin yüzölçümü yüzde 10, ilin kırsal alan nüfusu yüzde 15, köy sayısı yüzde 10 ve illerin gelişmişlik sevilesi yüzde 15 oranında ağırlıklı olacak. Yine yeni uygulamaya göre küçük belediyeler daha avantajlı konuma geliyor. Kanuna göre, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamının yüzde 2,85`i büyükşehir dışındaki belediyelere, yüzde 2,50`si büyükşehir ilçe belediyelerine ayrılacak.

Ayrıca denkleştirme ödeneği yöntemiyle toplam gelir vergisinin binde biri küçük yerleşim birimlerine aktarılacak. Örneğin bu ödeneğin yüzde 6O`ı nüfusu 5 bine kadar olan belediyelere, yüzde 40`ı ise nüfusu 5 bin 1 ila 9 bin 999 arasında olan belediyelere eşit şekilde dağıtılacak.

KESİNTİLER YÜZDE 40`I AŞAMAYACAK

Kanuna göre, belediyelere, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden pay verilecek. Pay, genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamından, vergi iadeleri düşüldükten sonra kalan net tutar üzerinden hesaplanacak.

Petrol ürünlerinden alınan Özel Tüketim Vergisi(ÖTV) ile özel iletişim vergisinin tamamı, motorlu taşıtlardan alınan yüzde 28`lik ÖTV, alkollü ve gazlı içeceklerden tahsil edilen yüzde 60`lık ÖTV miktarı ile şans oyunlarından yapılan kesintiler İller Bankası kanalıyla belediyelere aktarılacak.

Belediyelerin İller Bankası`na ile sosyal güvenlik kuruluşlarına olan borçları, Maliye Bakanlığı veya İller Bankası`nca, belediyelere her ay genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden ayrılacak tutardan kesinti yapılarak alacaklı idarelere ödenecek. Ancak genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden, belediyeler adına aylık olarak tahakkuk ettirilen tutardan yapılacak bu kesintilerin toplamı, ayrılan rakamın yüzde 40`ını aşamayacak.

Bir başka ifade ile daha önce belediyelerin borçlarına karşılık yapılan yüzde 60`lik kesintiler yeni dönemde en fazla yüzde 40 ile sınırlı kalacak.